مسائل، راهبردها، و راهکارهای علم و فناوری در استفاده بهینه از منابع آب در مقیاس مزرعه

افزایش بهره‌وری آب در مزرعه نیازمند داشتن برنامه علم و فناوری در حوزه تحقیقات آب کشاورزی است. لذا هدف اصلی از این پژوهش شناسایی و تعیین اولویت‌های علم و فناوری و انتخاب گزینه‌های راهبردی علم و فناوری مدیریت آب در مقیاس مزرعه می‌باشد. پژوهش با برگزاری جلسات هم‌اندیشی و استفاده از نظرات متخصصین؛ صاحب نظران؛ منابع علمی؛ و همچنین با بهره گیری از شیوه های برنامه ریزی استراتژیک و تحلیل سوآت انجام گردید. تعداد شش راهبرد اصلی مدیریت آب در مزرعه شناسایی شدند که به ترتیب اولویت عبارتنداز:1- افزایش بهره وری آب در مزرعه، 2- ارتقاء دانش، مهارت و مشارکت ذیربطان در فناوری‌های آب 3- توسعه فناوری های زیر ساختی مصرف بهینه آب در مزرعه، 4- بهینه سازی الگوی کشت و بهینه سازی مصرف آب کشاورزی، 5- توسعه فناوری های استفاده از آبهای نامتعارف، 6- ارتقاء بهره وری آب سبز در کشاورزی دیم. راهکارها (اقدامات) مورد نیاز برای عملیاتی نمودن راهبردهای مذکور شناسایی و برای هر راهبرد به تفکیک اولویت بندی شده و شبکه علیّت بین آنها ترسیم گردید. با استفاده از روش تحلیل سوآت تجزیه و تحلیل های لازم بر روی نقاط ضعف–قوّت و فرصت-تهدید مدیریت آب مزرعه شناسایی شده به عمل آمد. بر اساس نتایج برای مدیریت آب مزرعه از جنبه های علم و فناوری باید راهبرد کلّی تهاجم–رشد (SO) را انتخاب نمود. بر اساس این راهبرد اصلی تعداد 6 گزینه با اولویت بالا برای برنامه علم و فناوری مدیریت استفاده بهینه و پایدار از منابع آب درمقیاس مزرعه شناسایی و انتخاب گردید.